Ung thư - Căn bệnh của người cao tuổi

Ung thư là vấn đề sức khoẻ được quan tâm ở nhiều nước trên thế giới. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO),hàng năm trên thế giới có khoảng 11 triệu người mắc bệnh ung thư và gần 7 triệu người chết do ung thư.

Uớc tính đến năm 2020 trên thế giới hàng năm có khoảng 16 triệu người mắc bệnh ung thư và dự đoán gần 10 triệu người chết do ung thư.
Nguyên nhân chính xác gây ra ung thư vẫn còn đang được nghiên cứu .
Tuy vậy các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ung thư có nhiều khả năng xuất hiện hơn khi người ta già đi.
Bệnh ung thư thường gặp ở người cao tuổi - những người trên 50 tuổi. Tuy nhiên ung thư có thể xuất hiện ở những người ít tuổi hơn,thậm chí ở lứa tuổi trẻ do môi trường ngày càng bị ô nhiễm .

Ở Việt nam theo ứơc tính mỗi năm có khoảng 100.000 đến 150.000 bệnh nhân ung thư mới mắc và 70.000 người chết vì ung thư. Con số này có xu hướng ngày càng gia tăng. Dự báo tới năm 2010 mỗi năm ở Việt nam có khoảng 200.000 bệnh nhân ung thư mới mắc và 100.000 người chết vì ung thư .

Các loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới là : Phổi, dạ dầy, gan, đại trực tràng, vòm họng, thực quản và u lympho ác tính không Hodgkin
Các loại ung thư phổ biến nhất ở nữ giới là : Vú, cổ tử cung, dạ dày, đại trực tràng, phổi, vòm họng, buồng trứng và khoang miệng
Các nhà khoa học đã khẳng định một phần ba số bệnh ung thư có thể phòng ngừa, một phần ba có thể chữa khỏi nếu được chẩn đoán sớm và cùng với điều trị chăm sóc hỗ trợ sẽ làm tăng chất lượng sống cho một phần ba số bệnh nhân ung thư còn lại
Vì vậy vấn đề hiểu biết về bệnh ung thư để phòng bệnh, phát hiện sớm bệnh ung thư ngày càng là vấn đề cấp bách, rất cần thiêt đối với mọi người dân đặc biệt là người cao tuổi.

Vậy Ung thư là gì?

Ung thư là một nhóm bệnh bắt đầu từ những tế bào - đơn vị cơ bản của cơ thể sống. Để hiểu về bệnh ung thư chúng ta nên xem xét điều gì xảy ra khi các tế bào bình thường trở thành tế bào ung thư.
Cơ thể chúng ta được cấu tạo từ nhiều loại tế bào. Thông thường tế bào sinh trưởng và phân chia để tạo ra tế bào mới chỉ khi cơ thể cần chúng. Quá trình này diễn ra một cách tuần tự giúp cơ thể khoẻ mạnh. Tuy nhiên, thỉnh thoảng tế bào cứ tiếp tục phân chia khi cơ thể không cần những tế bào mới. Những tế bào mọc thêm này hình thành một khối mô, được gọi là khối u.

Các khối u có thể lành tính hay ác tính.

Khối u lành tính không phải là ung thư. Chúng thường được loại bỏ và trong hầu hết các trường hợp không mọc lại. Tế bào ở những khối u lành không lan sang các phần khác của cơ thể. Quan trọng nhất là các khối u lành tính hiếm khi nguy hiểm đối với cuộc sống.
Khối u ác tính là ung thư. Tế bào trong những khối u này không bình thường, chúng phân chia không kiểm soát được và không theo trình tự. Chúng có thể xâm lấn và gây tổn thương các mô và cơ quan lân cận. Hơn nữa những tế bào này có thể tách khỏi u ác tính và đi vào mạch máu hay hệ bạch huyết. Đó là cách thức ung thư lan từ vị trí ban đầu để hình thành nên những khối u mới ở các cơ quan khác. Sự lan rộng của bệnh ung thư  được gọi là di căn.
Hầu hết các loại ung thư được gọi tên theo cơ quan hay loại tế bào mà chúng được hình thành. Ví dụ như, ung thư hình thành ở phổi được gọi là ung thư phổi, và ung thư hình thành từ các tế bào hắc tố da melanocytes gọi là u hắc tố melanom.
Khi bệnh ung thư  lan đi (di căn), các tế bào ung thư thường được tìm thấy ở những hạch bạch huyết lân cận hay trong vùng. Khi ung thư lan từ vị trí ban đầu sang một bộ phận khác của cơ thể, khối u mới có cùng loại tế bào bất thường và có cùng tên với khối u ban đầu. Ví dụ, nếu ung thư phổi lan vào não, tế bào ung thư ở não thực tế cũng là tế bào ung thư ở phổi và bệnh này được gọi là ung thư phổi di căn (chứ không phải là ung thư não).

Các triệu chứng báo động của bệnh ung thư

Ung thư có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau. Sau đây là một số triệu chứng đó:
- Sự dày lên hay nổi cục ở vú hay bất cứ bộ phận nào trong cơ thể
- Có sự thay đổi rõ ràng ở hột cơm hay nốt ruồi
- Vết loét không lành được
- Ho kéo dài và khàn giọng
- Những thay đổi thói quen đại - tiểu tiện
- Không tiêu hoặc khó nuốt
- Những thay đổi về trọng lượng không thể  lý giải được
- Ra máu âm đạo hoặc khí hư bất thường.

Khi những triệu chứng này hay khác xuất hiện thì không phải lúc nào cũng là do ung thư gây ra. Chúng có thể do hiện tượng nhiễm khuẩn, khối u lành hay các vấn đề khác gây ra. Điều quan trọng là phải đến gặp bác sĩ khi có bất kỳ triệu chứng nào hoặc những thay đổi thể lực xuất hiện. Chỉ có bác sĩ mới có thể đưa ra chẩn đoán. Không nên chờ tới khi cảm thấy đau. Ung thư giai đoạn đầu thường không gây ra đau đớn. Hãy đến ngay bác sỹ  để được tư vấn khi có một trong các dấu hiệu báo động Ung thư nói trên. Điều này có thể cho chúng ta một cơ hội cứu được tính mạng của mình.

TS. Nguyễn Thanh Đạm (Tổng thư ký Hội Ung thư Việt Nam)