Home »

Polyp túi mật có phải là ung thư?

15 thg 4, 2013

Polyp túi mật ( Gallbladder polyp) là một tổn thương dạng u (bướu) được tìm thấy ở trong túi mật, nó xuất phát từ lớp niêm mạc của thành túi mật.

Những tổn thương này đa số là lành tính, tuy nhiên vẫn có một số ít là ác tính(ung thư), tỷ lệ ác tính theo những số liệu gần đây cho biết khoảng 5%.

Polyp túi mật không phải là bệnh lý hiếm gặp.Trong thực tế, khoảng 5% ở người trưởng thành khi kiểm tra trên siêu âm phát hiện có polyp túi mật.

Tỷ lệ polyp túi mật ở nam và nữ không khác biệt bao nhiêu. Hầu hết gặp ở người trưởng thành, riêng ở trẻ em rất hiếm gặp. Tần suất ở Châu Á cao hơn các châu lục khác, theo thống kê cho thấy ở người đàn ông gốc Trung Quốc tần suất này lên đến 9,5%.

Khảo sát trên siêu âm thấy số lượng và kích thước của polyp túi mật cũng rất phong phú, có một số người có vài Polyp trong túi mật và kích thước của những polyp này cũng to nhỏ khác nhau. Có những trường hợp vừa thấy sỏi vừa thấy polyp.

Nhìn chung, polyp túi mật ít phổ biến hơn so với sỏi túi mật. Đa số các trường hợp polyp túi mật thường không có biểu hiện triệu chứng và chúng được phát hiện một cách tình cờ ngẫu nhiên trên siêu âm khi kiểm tra sức khỏe.

Sự liên quan giữa kích thước polyp túi mật với ung thư

Kích thước của polyp túi mật có thể là một yếu tố dự báo tương đối chính xác đó là ung thư (ác tính) hoặc không phải là ung thư ( lành tính).

Polyp túi mật có đường kính nhỏ hơn 10 mm thì hầu hết đều lành tính và kích thước này vẫn có thể không thay đổi trong nhiều năm, tuy nhiên, nếu kết hợp các điều kiện khác chẳng hạn như chứng viêm đường mật xơ hóa ( Sclerosing cholanggitis), hoặc kích thước polyp to lên một cách nhanh chóng thì những polyp này có nguy cơ ác tính cao(kích thước của khối u tăng lên rất hiếm khi lành tính), do đó vẫn phải theo dõi tìm kiếm những dấu hiệu thay đổi trong polyp túi mật khi nó được xem là lành tính. Điều này cón thể thực hiện bằng cách sử dụng tiêu chuẩn siêu âm mỗi 3 tháng hoặc các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác.

Một số ít polyp túi mật khác là polyp tuyến tương tự như polyp đại tràng điển hình có đường kính lớn hơn 10 mm có thể tiến triển đến ung thư, đặc biệt là ở những người có polyp mà đường kính lớn hơn 15 mm thì khả năng gây ra một nguy cơ ác tính rất cao( tỷ lệ 50-70% có chứa các tế bào ung thư),polyp càng lớn thì nguy cơ ác tính càng cao.

Những dấu hiệu gợi ý polyp ác tính là:

-Kích thước polyp lớn hơn 10 mm

-Polyp có chân rộng

-Hình không đều đặn

-Phát triển nhanh

Các dấu hiệu và triệu chứng của polyp túi mật

Hầu hết polyp túi mật không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Polyp túi mật thường được phát hiện một cách tình cờ khi kiểm tra vùng bụng bằng siêu âm trong các đợt kiểm tra sức khỏe định kỳ hay bệnh vì một nguyên nhân nào khác.

Một số ít trường hợp có thể gây ra cơn đau quặn mật. Đây là cơn đau thường do sỏi mật kết hợp với polyp túi mật hoặc là những polyp lớn ( trên 10 mm) gây ra sự co thắt túi mật.Cơn đau này xảy ra phía trên bên phải của bụng( còn gọi là vùng hạ sườn phải ), đau âm ỉ, hoặc đau lói hoặc đau từng cơn và đau sau một bữa ăn thịnh soạn có nhiều dầu mỡ, trứng …Nếu đau dữ dội,có nhiều khả năng là một triệu chứng của sỏi mật

Chẩn đoán polyp túi mật

Chẩn đoán polyp túi mật thường được thực hiện bằng siêu âm. Trên siêu âm ở những bệnh nhân nhịn ăn uống,hình ảnh polyp túi mật sẽ được nhìn thấy rất rõ và có thể đo được kích thước của chúng một cách dễ dàng, sau khi ăn no thì rất khó quan sát vì lúc này túi mật teo nhỏ.

Chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc Positron emission tomography (PET). Những thử nghiệm này có thể được sử dụng để giám sát, theo dõi các polyp túi mật nhằm phát hiện kịp thời các dấu hiệu thay đổi bất kỳ đáng ngờ nào có thể chỉ ra ung thư túi mật. ( Lưu ý: Các thử nghiệm này cần chỉ định của bác sĩ và chi phí thường khá cao, do đó người bệnh không nên tự ý thực hiện hoặc “yêu cầu” bác sĩ trong những trường hợp không có chỉ định)

Kỹ thuật nội soi siêu âm có thể trở thành tiêu chuẩn chẩn đoán trong tương lai gần để xác định cấu trúc mô học của polyp túi mật.Các nghiên cứu gần đây cho thấy có một sự tương tác giữa các đặc điểm siêu âm nội soi và cấu trúc mô học của polyp túi mật.

Điều trị

Trước khi đi sâu vào các chi tiết của việc điều trị polyp túi mật, điều đầu tiên chúng ta nên hiểu rằng polyp túi mật thường lành tính nhưng cũng có thể là ung thư.

Túi mật là một bộ phận của hệ thống đường mật ở ngoài gan, có chức năng dự trữ và cô đặc mật đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa bài tiết mật để giúp tiêu hóa thức ăn, do đó muốm cắt bỏ túi mật phải đúng chỉ định ( polyp có đường kính trên 10 mm, có hình ảnh gợi ý ác tính, phát triển nhanh sau 03 tháng theo dõi).

Có rất nhiều tranh cải trong việc điều trị một bệnh nhân không có triệu chứng được phát hiện có một polyp túi mật.

Cho nên sau khi nhận được một chẩn đoán polyp túi mật, có một số điều mà bạn nên thực hiện là có thể chung sống hòa bình với polyp túi mật nếu kích thước polyp túi mật dưới 10 mm. Nhưng phải theo dõi thường xuyên bằng cách làm các xét nghiệm chẩn đoán và siêu âm kiểm tra 3-6 tháng.

Trong hầu hết trường hợp, không cần điều trị polyp túi mật.

Phẫu thuật điều trị polyp túi mật có nghĩa là cắt bỏ túi mật thường được thực hiện chỉ khi bệnh nhân có polyp túi mật lớn hơn 10 mm hoặc vừa có sỏi vừa có polyp, hoặc polyp gây ra cơn đau do co thắt túi mật, đặc biệt là các polyp phát triển nhanh hoặc xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ ác tính.