Bệnh do liên cầu khuẩn và biện pháp phòng tránh

Bệnh từ đâu? 
Sau bát tiết canh lợn 3 ngày, ông T.X.T. phải nhập viện trong tình trạng sốt cao, hoại tử da ở nhiều nơi trên cơ thể. Ông T. còn có dấu hiệu của tình trạng sốc nhiễm độc và cuối cùng bác sĩ đã kết luận ông bị nhiễm trùng huyết, suy gan, suy thận do liên cầu lợn và có nguy cơ tử vong cao. Rất may sau một tuần điều trị tích cực thì ông T. đã qua được cơn nguy kịch...

Không ăn tiết canh lợn, nhưng ông N.V.B làm nghề giết mổ và bán thịt lợn. Buổi trưa hôm ấy sau khi đi bán thịt về, ông B. thấy trong người khó chịu rồi sốt cao, đau đầu. Tưởng bị cảm lạnh nên ông đã uống thuốc cảm, hạ sốt, nhưng đến ngày hôm sau, ông B vẫn không đỡ mà còn rơi vào trạng thái lơ mơ, buồn nôn... Gia đình vội đưa ông đến bệnh viện. Từ triệu chứng lâm sàng cùng với các kết quả xét nghiệm, bác sĩ kết luận ông bị viêm màng não mủ do liên cầu lợn Streptococcus suis. Sau 15 ngày nằm viện, tuy đã hết sốt và sức khỏe hồi phục dần, nhưng ông B. vẫn phải tiếp tục được theo dõi, làm thêm một số xét nghiệm rồi mới được ra viện, nhưng điều đáng tiếc hơn cả là sau đợt bệnh này, tai của ông bị nghễnh ngãng...

Theo TS. Phạm Thanh Thủy - Phó chủ nhiệm khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Bạch Mai thì liên cầu lợn (Streptococcus suis) là một loại vi khuẩn gram dương, là một tác nhân gây bệnh quan trọng ở lợn và mới được phát hiện là căn nguyên gây bệnh ở người. Người có thể nhiễm liên cầu lợn qua tiếp xúc trực tiếp với lợn nhiễm bệnh trong quá trình chăn nuôi, giết mổ, hoặc do ăn phải chế phẩm còn sống từ lợn mắc bệnh (tiết canh, thịt tái...). Bệnh có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào.

Bệnh diễn biến nặng do thiếu hiểu biết 
Nhiễm liên cầu lợn ở người có thể rất nghiêm trọng; các thể bệnh thường gặp là viêm màng não mủ và nhiễm khuẩn huyết. Ở thể viêm màng não mủ, bệnh nhân thường có biểu hiện như sốt cao, đau đầu, buồn nôn, lơ mơ, nếu nặng có thể có co giật, hôn mê sâu. Với thể nhiễm trùng huyết, bệnh nhân bị sốt cao, có biểu hiện của tình trạng sốc nhiễm trùng, nhiễm độc; có thể còn nổi ban hoại tử trên da mặt, đầu, chân, tay... nhiều trường hợp còn dẫn đến suy đa phủ tạng và dẫn đến tử vong. Giảm thính lực là hậu quả của bệnh.

Cũng theo TS. Thủy thì thực tế các ca bệnh nhiễm liên cầu lợn nhập viện là không nhiều, tuy nhiên thường các bệnh nhân nhập viện đều trong tình trạng nặng hoặc đã bị biến chứng, do đó việc điều trị gặp không ít khó khăn. Nguyên nhân của tình trạng này là do những hiểu biết về bệnh liên cầu lợn còn hạn chế, và đa số người dân chưa có những kiến thức cơ bản về nhận dạng, phòng tránh bệnh. Khi bệnh nhân đã bị nhiễm khuẩn huyết hoặc viêm màng não nếu để muộn thì tỉ lệ tử vong cao, còn nếu được cấp cứu và điều trị kịp thời thì bệnh nhân có thể sống và ít để lại di chứng. Với thể viêm màng não thì bệnh nhân có thể bị giảm thính lực từ nhẹ đến nặng.

Các biện pháp phòng bệnh 
Để phòng bệnh, phải nấu chín các thức ăn có nguồn gốc từ lợn, không ăn tiết canh. Người có triệu chứng sốt cao, nhức đầu, nôn nhiều, cần đi khám bệnh sớm.
Với người làm nghề giết mổ lợn, phải tuân theo các quy định: Không giết mổ lợn bị bệnh; không được sử dụng thịt lợn chết làm thức ăn và phải xử lý lợn bị bệnh chết triệt để, tránh gây nhiễm ra môi trường và cộng đồng; mang các dụng cụ bảo vệ cá nhân cần thiết (găng tay, khẩu trang, kính, mũ...); nơi giết mổ phải bảo đảm vệ sinh môi trường sạch sẽ, tách biệt với khu chế biến thức ăn. Khi giết mổ hoặc tiêu hủy lợn nhiễm bệnh phải sử dụng đồ bảo hộ.
Đối với người chế biến thức ăn: Giữ cho khu vực chế biến thức ăn sạch sẽ và rửa tay sau khi thao tác; khi lưu trữ, bảo quản thịt sống phải tách biệt với nơi bảo quản thịt đã qua chế biến hoặc sản phẩm ăn sẵn để tránh lây nhiễm bệnh; không dùng dụng cụ chế biến thịt sống để chế biến thực phẩm chín (dao, thớt); rửa tay sạch bằng xà phòng sau khi chế biến thịt; sản phẩm phải được nấu chín kỹ trước khi ăn...