Sa trực tràng ra ngoài

Hỏi: Ông tôi bị trĩ hay bị táo bón, bệnh trĩ thì đã được phẫu thuật, nhưng gần đây bị lòi ra khi đại tiện. Khám bác sỹ cho biết ông tôi bị sa ruột. Xin bác sỹ cho biết về bệnh này.

Nguyễn Lâm Thành- Bắc Ninh

Đáp: Thật ra thuật ngữ sa ruột mà bác sỹ chẩn đoán là chưa chuẩn xác, mà phải chẩn đoán là sa trực tràng, là tình trạng thành trực tràng thoát ra khỏi cơ hậu môn, có hai mức độ: sa hoàn toàn (toàn bộ thành của trực tràng sa ra khỏi ống hậu môn) và sa không hoàn toàn (chỉ có niêm mạc trực tràng sa ra bên ngoài hậu môn). Thường gặp sa trực tràng toàn bộ ở người già có các yếu tố nguy cơ như trĩ, bệnh lý bàng quang, polyp trực tràng, người sinh quá nhiều lần….rặn nhiều làm tăng áp lực trong ổ bụng sẽ đẩy trực tràng sa ra ngoài khi cơ nâng hậu môn và cơ thắt hậu môn yếu. Bệnh nhân sẽ cảm nhận được khối u lòi ra ở hậu môn, có thể kèm rớm máu, són phân…khối này khi nhiễm trùng sẽ gây đau. Tùy theo giai đoạn mà khối u này có thể nhét vào được, ở giai đoạn sớm thì khối lòi ra sẽ tự thu vào sau khi đi đại tiện xong, dần dần khối này không thể tự tụt vào được mà phải lấy tay đẩy vào, nhưng cuối cùng thì chúng thường xuyên ở ngoài vì có đưa vào thì nó cũng lòi trở ra. Đoạn trực tràng sa ra ngoài có thể bị  nghẽn do cơ thắt hậu môn làm cho nó có mầu đỏ thẫm hay tím tái, phù nề, thậm chí có những vùng hoại tử trên bề mặt.
Điều trị sa trực tràng tương đối khó khăn. Trước hết phải loại bỏ yếu tố thuận lợi hay nguy cơ, sau đó phải tái tạo cơ thắt hậu môn bị suy yếu, thực hiện phẫu thuật cố định trực tràng sau khi đẩy nó vào trong, và một số trường hợp buộc phải cắt bỏ khối trực tràng sa rồi khâu lại. Khi bị trực tràng sa ra ngoài thì động tác sơ cứu đầu tiên là đắp huyết thanh, ấn và đẩy vào từ từ.

BS. Cao Văn Vinh Trưởng (http://bantinsuckhoe.com)